Shqiponja e Xhakës dhe Shaqirit në mediat ndërkombëtare

“BBC” shkruan se “Shqiponja e dyfishtë provokoi serbët”. Veprimi që simbolizon flamurin shqiptar, mund të ndezë tensionet mes nacionalistëve serbë dhe shqiptarëve. “Serbia i ka konsideruar “provokim”, festimin e dy shqiptarëve me simbolin e shqiponjës, në Kupën e Botës. Granit Xhaka dhe Xherdan Shaqiri shënuan për Zvicrën, e cila mundi Serbinë 2-1.  Gjesti i tyre është një simbol nacionalist që simbolizon shqiponjën dy krenare të flamurit shqiptar. Kritikët shprehen se këto gjeste mund të krijojnë tensione mes nacionalistëve serb dhe shqiptarëve. Udhëheqësit shqiptar e kanë duartrokitur dyshen e futbollistëve.” “BBC Monitoring raporton se në Serbi, gazeta pro qeveritare “Informer”, ka përdorur një term fyes për shqiptarët duke thënë “Klani shqiptar brenda “orëndreqësve”, ka dërguar shigjeta helmi disa javë përpara ndeshjes, prandaj ndeshja nuk mund të kalonte pa provokime”.

“The Sun” shkruan se ata kanë lindur në Kosovë. ‘Granit Xhaka dhe Xherdan Shaqiri ia drejtojnë shqiponjën shqiptare Serbisë pasi shënuan për Zvicrën, shkruan gazeta britanike “The Sun”. “Vëllai i tij Taulanti luan për Shqipërinë, dhe të dy janë shumë krenarë për trashëgiminë e tyre”, vijon shkrimi. “Pas rezultatit në fillim 1-0  për Serbinë, futbollistët shqiptarë e përmbysën dhe të dy bënë simbolin e shqiponjës së flamurit shqiptar kur shënuan gola, me ndeshjen që përfundoi dy me 1. Xhaka, 25 vjeç,  ka lindur nga prindërit kosovarë, ata u shpërngulën në Zvicër kur ishte i ri. Vëllai i tij Taulant Xhaka, 27 vjeç luan për Shqipërinë dhe të dy janë jashtëzakonisht krenarë për trashëgiminë e tyre. Babi i Xhakës, Ragip, kaloi 3 vjet e gjysmë në burgun e Beogradit pasi u dënua se mori pjesë në demonstrata kundër qeverisë komuniste në vitet 1980. E ndërsa Xherdan Shaqiri, 26 vjeç, ka lindur në Kosovë, kohën kur ishte pjesë e ish-Jugosllavisë dhe emigroi në Zvicër në vitin 1992 bashkë prindërit e tij dhe tre vëllezërit e motrat. Lufta e Kosovës e cila përfundoi në vitin 1999 mbetet një çështje e diskutueshëm për Serbinë dhe Shqipërinë,  me rajonin që aktualisht ndodhet pranë kufijve të Serbisë. Kosova shpalli pavarësinë në vitin 2008. Xherdan Shaqiri gjatë intervistës për Trbibunal Players rrëfeu se familja e tij iku nga Kosova para se të shpërthente lufta, kur ishte katër vjeç. “Kur filloi lufta, u bë e pamundur të kthehesha, dhe gjërat ishin shumë të vështira për anëtarët e familjes sime. Shtëpia e xhaxhait tim u dogj, shumë vuajtje kanë ndodhur atje. Babai im dërgonte sa më shumë para që mundej , kështu që nuk kishim para shtesë për shpenzimet gjatë kohës që po rritesha, përveç ndonjë gjëje të vogël për ditëlindje”.

Festimet e Xhakës dhe Shaqirit sjellin politikën ballkanase në Botërorin e futbollit“. Është ky titulli i prestigjozes britanike “The Guardian”. “ “The Guardian” e nis artikullin me fundin e zjarrtë të ndeshjes, për të cilin u përkujdes Xherdan Shaqiri. “Është dashur të jenë ata. Papritmas, në minutën e fundit, Xherdan Shaqiri po vraponte, serbët e ndiqnin por nuk arritën ta ndalnin para se ai të lëshonte topin nën Vladimir Stojkoviqin. Ishte gol që mposhti Serbinë dhe e vuri Zvicrën në pozitë të fortë për të kaluar grupin, por kjo kishte më shumë domethënie”, ka shkruar “The Guardian”. “Derisa kthehet dhe bërtet, heq fanellën, shfaq muskujt dhe bën shqiponjën. Përkrah tij, Granit Xhaka e bëri të njëjtën – për herë të dytë në ndeshje”, shkruan më tej prestigjiozja britanike, transmeton Koha.net. “The Guardian” kujton se për dyshen golashënuese kjo ishte më shumë se një ndeshje mes përfaqësueseve. Ajo përmend burgosjen e babait të Granitit, Ragip Xhakën që kishte protestuar për pavarësinë e Kosovës në ish-Jugosllavi. “Xhaka barazoi, me një goditje të fuqishme prej 20 metrave, tani Shaqiri u përkujdes për fitoren. Dy kosovarë, dy golashënues, në një stadium ku rusët dhe serbët u bën bashkë për të përkrahur një ekip që Shaqiri dhe Xhaka nuk e shohin si kundërshtar të zakonshëm. Shaqiri ka flamurin e Kosovës në këpucë. Babai i Xhakës u burgos dhe u keqtrajtua në ish-Jugosllavi”, shkruan “The Guardian”. “Së bashku me Valon Behramin, vërshëlleheshin nga turma që këndonte: ‘Serbia-Rusia! Serbia-Rusia’. Një baner i deklaroi dy shtetet si ‘vëllezër’”, shkruan ajo. Rezultati 2-1 për Zvicrën u siguria nga golat e Granit Xhakës dhe Xherdan Shaqirit dy futbollistët me origjinë shqiptare, të cilët të entuziazmuar, festuan duke bërë simbolin e shqiponjës, çka e shndërroi haptazi ndeshjen në një përballje mes Shqipërisë dhe Serbisë, duke “sjellë politikat e Ballkanit në Botëror”, sipas “The Guardian”. “Futbollistët zviceranë Granit Xhaka dhe Xherdan Shaqiri kanë rrezikuar të ndezin tensionet politike në Ballkan pasi ata përdorën një simbol nacionalist shqiptar për të festuar golat e tyre kundër Serbisë në fitoren 2-1 në Kaliningrad”, shkruhet ndër të tjera në artikull. Dyshja, që të dy kanë trashëgimi etnike shqiptare, por që u rrit në Zvicër, u rikthyen të shkëlqenin në pjesën e dytë pasi Serbia kishte kaluar në avantazh në pjesën e parë. Gjesti ka të ngjarë të ndezë tensionet midis nacionalistëve serbë dhe shqiptarëve etnikë, shkruan britanikja, ndërsa kujton se Serbia nuk njeh pavarësinë e Kosovës dhe marrëdhëniet midis dy vendeve mbeten të tensionuara, duke kujtuar gjithashtu edhe historinë e prindërve të Xhakës, babai I të cilit u burgos në ish Jugosllavi pasi ishte në favor të pavarësisë së Kosovës. Shaqiri, i cili luan për Stoke City, tha pas ndeshjes se “është vetëm emocion” kur u pyet për mënyrën se si festoi fituesin e tij të ndjerë. “Unë mendoj se në futboll ju keni gjithmonë emocione,” tha ai. “Ju mund të shihni se çfarë kam bërë dhe unë mendoj se kjo është vetëm emocion. Unë jam shumë i lumtur për të shënuar këtë qëllim. Nuk është më. Unë mendoj se ne nuk duhet të flasim për këtë tani. ” Trajneri i Zvicrës, Vladimir Petkoviq, shtoi: “Ju kurrë nuk duhet të përzierni politikë dhe futboll. Është e qartë se shfaqen emocionet dhe kështu ndodhin gjërat. Unë mendoj se të gjithë së bashku duhet të largohemi nga politika në futboll dhe duhet të përqendrohemi në këtë sport si një lojë e bukur dhe diçka që i bashkon njerëzit “.

Për “The Independent”, dy lojtarët zviceranë mund të ndëshkohen nga FIFA, me akuzën se festimet e tyre kanë karakter politik. Për Granit Xhakën dhe Xherdan Shaqirin, kjo ishte Kosova vs Serbia, shkruan The Independent, përcjell Bota sot. Të dy burrat janë nga Republika që u shkëput nga Serbia dhe eci me mundim si pjesërisht e njohur. Shaqiri luan me flamurin e Kosovës të ngjitur në këpucën e tij, për të cilin u ballafaqua me kritika nga serbët. Ai do të kishte ëndërruar të ishte në gjendje të zgjidhë një ndeshje, në Kupën e Botës, kundër Serbisë. Ai shënoi një gol të pastër në minutat e fundit. Ai nuk ishte i vetmi qytetar i Kosovës që po festonte. Kur, gjysmë ore më parë, ai pa Xhakën të godiste në pjesën e prapme të rrjetit nga 20 metra, Arsene Wenger mund të ketë menduar se pse ai nuk mund të kishte bërë këtë gjë më shpesh në stadiumin Emirates. Për mesfushorin zviceran barazimi do të kishte qenë gjithashtu një moment sublim. Topi kishte ardhur tek ai nga goditja e bllokuar e Shaqirit. Këpucët e veçanta të Xhakës, minus flamurin e Kosovës, shkeli në fushë ashtu sikur vetëm ai mund ta kishte bërë dhe festoi duke bërë shqiponjë shqiptare me duart e tij – gjë që nuk është diçka që ju mësohet të bëni në Blue Peter. Kjo ishte një referencë ndaj babait të tij – një shqiptar, i cili u burgos nga qeveria serbe për agjitacion për pavarësi. Sapo politika dhe futbolli ishin larguar. Zvicra, shumë nga pala e së cilës përfshirë edhe menaxherin, Vladimir Petkoviq, një vendas i Sarajevës, janë nga ajo që dikur quhej Jugosllavi, shkuan për të festuar me tifozët e tyre që përbëjnë ndoshta një të katërtën e stadiumit, duke e ditur se gati e kishin bërë atë. Një fitore mbi Kosta Rika do t’i shohë deri në fazën e eliminimit. Brazili dhe Serbia do të luftojnë në stadiumin Spartak të Moskës. Kjo, në mënyrën e vet, ishte një shfaqje më e mirë, siç e kishte prodhuar Zvicra për t’u tërhequr me Brazilin në Rostov. Për frymëzimin para ndeshjes, Zvicra kishte fotografinë e Valon Behramit duke mos e lënë Neymar të luajë në Rostov, e cila u botua në çdo gazetë zvicerane. Plani i lojës ishte edhe një herë për të penguar. “Ne duam të fitojmë,” tha mbrojtësi i tyre, Fabian Schaer para fillimit. “Por në asnjë rrethanë nuk mund ta humbim lojën”. Zvicra ishte plotësisht e paaftë të përmbajë Aleksandar Mitrovic, për të cilën ata mund të kishin paguar me më shumë se një gol. Brenda 20 minutave të hapura, ai kishte prodhuar katër goditje. Ishte gjuajtja me kokë e dytë nga Mitrovic, që e shtyu përpara Serbinë. Ishte e ngjashme me të parën – një kryq nga Dushan Tadiç që Mitrovic u takua praktikisht në vendin e penalltisë. Sommer shpëtoi shkëlqyeshëm. Pak momente më vonë, Tadiç dha një kryq pothuajse identik që Mitrovic u takua pothuajse identikisht. Këtë herë, Sommer nuk kishte asnjë shans. Stadiumi po pulsonte me zhurmë pothuajse tërësisht serbe, të cilët kishin marrë përsipër Kaliningradin aq shumë sa kroatët kishin bërë para humbjes së tyre 2-0 të Nigerisë të shtunën në mbrëmje, shkruan The Independent, përcjell Bota sot. Ka lidhje të thella dhe të forta midis Serbisë dhe Rusisë, të cilët ishin përgjegjës për, ndër të tjera, Luftën e Parë Botërore. Tifozët serbë e shfrytëzuan atë pa pushim, me parulla që shpallnin “Serbët dhe Rusët janë Vëllezërit Gjithmonë” dhe këndimet e “Serbisë, Rusisë”. Zvicra u duk e tronditur nga shkëmbimet e hapjes, por ngadalë, ata gjetën këmbët e tyre. Pak para gjysmë ore, erdhi momenti që ata duhet të kishin barazuar. Blerim Dzemaili priste bukur thirrjen e Steven Zuber dhe e takoi atë para dy shënuesve të tij. Dzemaili, nuk u lidh siç duhet dhe ai e kishte afruar kohën e tij. Ajo ishte akoma mirë e ruajtur nga Vladimir Stojkoviç por Dzemaili ishte në shpinë, duke ndezur në retë, duke pyetur veten nëse ekipi i tij do të kishte një shans tjetër të mirë.

“Mirror” dhe “The Telegraph” shkruajnë se Serbia ka kërkuar dënimin e Xhakës e Shaqirit nga Botërori. Po ashtu, Federata Serbe e Futbollit ka kërkuar dënimin e Shaqirit edhe për stampimin e flamurit të Kosovës në këpucët e tij.

“Mirror” gjithashtu shkruan se të dy lojtarët mund të kenë telashe me FIFA-n për shkak të gjestit të tyre pasi ai mund të interpretohet “me motive politike” dhe kjo është e ndaluar. Mbetet për tu parë nëse do të ketë sanksione nga FIFA për dy shqiptarët. Mediat serbe kërkuan menjëherë ndërhyrjen e FIFA-s, por ende nuk është e qartë nëse do të ketë një qëndrim zyrtar për këtë çështje. Pas fitores trajnerit të kombëtares zvicerane, Vladimir Petkovic iu kërkua të komentonte gjestet por përgjigja e tij ishte kjo:

“Ju nuk duhet të përzieni kurrë futbollin me politikën. Janë emocione. Ishte një atmosferë e mrekullueshme dhe kjo duhet të mbështetet. Ne të gjithë duhet të qëndrojmë larg politikës në futboll dhe të fokusohemi tek ky sport si një lojë e bukur dhe  që i bashkon njerëzit”.

 

Festimet e kosovarëve të Zvicrës me shqiponjë në një ndeshje që mbart plagë lufte“, kështu shkruan e përditshmja italiane “La Repubblica”.

Sigurisht, “New York Times” i ka kushtuar një artikull të tërë me titullin “Zvicra mposht Serbinë në një ndeshje të ngjyrosur me histori dhe politikë”. Gjatë artikullit thuhet se Shaqiri nuk është shmangur kurrë nga rrënjët e tij. Madje pak para ndeshjes futbollisti postoi në Instagram një foto të takave, ku në thembrën e majtë ishte flamuri i Zvicrës e në të djathtën ai i Kosovës.  “New York Times”, në shkrimin e saj shkruan se Zvicra mundi Serbinë në një ndeshje sa historike dhe politike, për shkak të veprimit të dy lojtarëve. Lajmin e ka shoqëruar me një fotografi të Xherdan Shaqirit duke bërë shqiponjën dykrenare. Times nuk e lë pa e përmendur prejardhjen e Shaqirit, Xhakës, Valon Behramit dhe Blerim Xhemajlit duke e rikujtuar luftën për pavarësi të Kosovës. “Ishte taka e djathtë e Shaqirit që bëri titujt [e gazetave] para ndeshjes së tij të premten, por ishte taka e tij e majtë, dhe duart e tij, që ishin tregimi pasi mbaroi ndeshja”, shkruan NYT, duke iu referuar flamurit të Kosovës që Shaqiri e kishte stampuar në takën e djathtë, ndërkaq golin e shënoi me atë të djathtën – dhe fitoren e festoi duke e bërë shqiponjën dykrenare.

Ndërkohë spanjollët e “AS” kanë shkuar edhe më tej, ku me anë të një shkrimin, thonë se shqiponja e Xhakës dhe Shaqirit irriton edhe Putinin”. “Në një ndeshje të Kupës së Botës deri më tani ka qenë e mundur të dëgjosh tifozët rusë duke bërtitur ‘Kosova është Serbi’, një nga pak koret politike të dëgjuara në këtë turne. Rusët janë kundër pavarësisë së Kosovës dhe Putini është aleati kryesor i Serbisë, ashtu siç ishte vendi i tij gjatë Luftës Ballkanike dhe më vonë. Kjo është arsyeja pse festimi i diskutueshëm i Xhakës dhe Shaqirit në momentin e golave të tyre kundër serbëve ka peshuar aq shumë në vendin organizator të Botërorit. Të dy e bënë me duart e tyre simbolin e ‘shqiponjës’ shqiptare, një gjest që ka kaluar nëpër tërë botën për shkak të komponentit të tij të fortë politik”, shkruan AS.

“Familjet shqiptaro-kosovare të Xhakës dhe Shaqirit janë dy nga mijëra, që duhej të largoheshin gjatë luftës për t’u vendosur në Zvicër, ku ata kanë zënë rrënjë. Përkundër kësaj, ata nuk i fshehin ndjenjat e tyre dhe madje vëllai i Xhakës, Taulanti, është ndërkombëtar me Shqipërinë. Në rastin e Granitit jo, sepse ai mendonte se ishte lojtar me një projeksion më të madh dhe me Zvicrën do të kishte më shumë mundësi për të shkëlqyer në turne të mëdhenj, siç po ndodh edhe me Shaqirin. Duke parë këtë gjest në Kupën e Botës dhe në territorin ku ka ndodhur, janë goditur rusët. Sidomos Putini, i cili në ceremoninë e hapjes së Botërorit mbajti një fjalim prej më shumë se dy minutash (diçka e pazakontë në Kupat e Botës), në të cilën i mirëpriti vizitorët e huaj dhe u kërkoi atyre të jetojnë në harmoni dhe paqe. Por, përkundrazi, sipas tyre, gjesti i bërë nga lojtarët shqiptarë të Zvicrës, një provokim ndaj Serbisë dhe në vijim Rusisë, do të duhet të merret në analizë nga FIFA, për të mos shkuar më tej”, mbyllet shkrimi i AS.

“RT”, nga na tjetër, shkruan për komentin e ish-futbollistit danez,Schmeichel, si: “Një nga ndeshjet më të mira që kemi parë”, Schmeichel për fitoren e Zvicrës ndaj Sërbisë.

Mediat serbe ndërkohë janë shprehur se gjesti në fjalë është një provokim dhe se FIFA duhet të ndërmarrë penalizim ndaj lojtarëve. ““E papranueshme! FIFA duhet të reagojë urgjentisht për shkak të këtij provokimi. Xhaka ka provokuar serbët me simbolin e Shqipërisë.” shkruan “Kurir”.

Media serbe “Blic.rs” nënvizon se Granit Xhaka shënoi gol në minutën e 52 të takimit dhe ka “provokuar” tifozët serbë dhe ata rusë që ishin të pranishëm në stadium. “Xhaka ka festuar duke bërë shenjën e shqiponjës, duke dalë qartësisht se ai ishte duke vënë në pah origjinën e tij shqiptare. Ky gjest të kujton atë për krijimin e ‘Shqipërisë së Madhe’ që shumica e shqiptarëve e kanë në mendje. Shqiptarët përdorin çdo lloj mënyre për të nxjerrë në pah idenë e tyre. Të gjithë sportdashësit mund të shihnin gjestin e tij provokues. Kujtojmë se edhe Shaqiri ka në këpucët e tij simbole të Shqipërisë dhe të Kosovës”, shkruan media në fjalë. Më tej, në artikull nënvizohet se Xhaka dhe vëllai i tij vazhdimisht theksojnë origjinën shqiptare.