Nga Kastriot Dervishi – historian
Kongresi i Përmetit (24-28 maj 1944) është një mbledhje komuniste, imitim i trashë jugosllav, e cila ligjëroi pushtetin e komunistëve dhe thelloi dasinë kombëtare. Përvjetori i këtij kongresi, u festua vit pas vit gjatë diktaturës komuniste, ndërsa për herë të parë pas vitit 1990, u festua në vitin 2014. Kongresi është simboli më i mirë i themelimit të diktaturës dhe i luftës së klasave.
Kongresit të Përmetit i janë bërë dy censurime të mëdha. Janë zhdukur fotot e ballinës së godinës nga ana e jashtme në mënyrë që fotoja e mareshalit Tito, “mikut më të madh të popullit shqiptar” të mos i bëhej e njohur publikut. Po ashtu te një foto brenda sallës është fshirë parulla: “Rroftë lufta nacionalçlirimtare e popujve të Jugosllavisë dhe udhëheqësi i saj, mareshali Tito”.
Karakteristikat e kongresit të Përmetit:
-U bë në imitim të mbledhjes së dytë të Këshillit Nacionalçlirimtar Jugosllav (AVNOJ), e zhvilluar kjo në Jajce të Bosnjës më 29 nëntor 1943. (mbledhja e parë mbajtur në Bihaç më 26-27 nëntor l942).
-Përfaqësia e kongresit përbëhej nga delegatë të terrenit dhe zonave, gjeografikisht në vijën Tiranë-Durrës-Elbasan e poshtë, si dhe delegatë të brigadave komuniste. Mungonte tërësisht përfaqësimi i Veriut.
-Vendimet e kongresit, përjashto vetëm formën federative, ishte kjo e AVNO-jit jugosllav. Këto vendime ligjëronin pushtetin e grykës së pushkës kundër kundërshtarëve të regjimit komunist, që për ironi cilësohej ndërtimi i një Shqipërisë “demokratike popullore”. Pa asnjë tagër apo atribut, kongresi zgjodhi Këshillit Nacionalçlirimtar në cilësinë e një trupe legjislative, Komitetin e tij në rolin e një qeverie, i ndaloi hyrjen në atdhe Mbretit Zog, vendosi gradat ushtarake, etj.
Vendimet e Përmetit u rivotuan në Asamblenë Kushtetuese që doli nga zgjedhjet e 2 dhjetorit 1945. Ironikisht, edhe stema e Shqipërisë komuniste, e kopjuar nga jugosllavët, në vend të datës “29 nëntor 1943” kishte datën 24 maj 1944, ditën e parë të kongresit të Përmetit.
(Në foto: Fasada e kongresit me portretet e Titos dhe E.Hoxhës)