The Geopost: Zoti Kryeministër, faleminderit shumë për këtë intervistë dhënë Geopost. Agresioni rus në Ukrainë ka nisur një vit më parë, sa ka ndryshuar mozaiku ballkanik që nga fillimi i këtij agresioni dhe pasqyrimi i kësaj lufte në Ballkan?
KURTI: Gjashtë vendet që janë në Ballkanin Perëndimor ende të pa integruara në Bashkimin Evropian, të cilat të gjitha janë vënë para provës më të rëndësishme, pikërisht në 24 shkurt të vitit të kaluar kur ndodhi agresioni rus dhe pushtimi i pajustifikuar i Ukrainës. Në këtë provë , u pa qartë se 4 vende janë qartë kundër Federatës Ruse dhe për luftën çlirimtare të Ukrainës, fitorja e së cilës është një emër tjetër për paqen atje, Shqipëria, Maqedonia e Veriut, Kosova dhe Mali i Zi, ndërsa Serbia nuk vendosi sanksione, nuk e dënoi agresionin rus, dhe kjo kushtëzohej edhe nga Bosnja dhe Hercegovina, sepse Republika Srpska atje, ka të drejtën e vetos dhe praktikisht kontrollon politikën e jashtme.
Nuk është për t’u habitur, sepse ndërsa Kremlini synon të realizojë botën ruse ose “Ruski Mir”, Serbinë, Beogradi synon të realizojë Botën Serbe, që është një emër tjetër, një eufemizëm për Serbinë e madhe. Në shekullin e 20-të, Jugosllavia u krijua si një platformë për një Serbi të madhe, dhe në fund të shekullit të 20-të, Jugosllavia u shkatërrua si një platformë për një Serbi të madhe. Shkatërrimi i Jugosllavisë dhe Bashkimit Sovjetik, megjithëse nuk ishin të ngjashëm në karakter sepse ai i Bashkimit Sovjetik u bë përgjithësisht në mënyrë paqësore, ndryshe nga Jugosllavia, pasojat dhe rezultati janë shumë të ngjashme, atje kemi Federatën Ruse me shtete satelitore përreth, ose pseudo-shtete, është Bjellorusia, është Krimea dhe Donbasi, është Trans-Dniester në Moldavi, pastaj është Osetia e Jugut dhe Abkhazia e kështu me radhë. Në mënyrë të ngjashme, këtu në rajonin tonë, shkatërrimi i Jugosllavisë solli në qendër Serbinë me tentakulat e saj, Republika Srpska në Bosnje, partitë pro-serbe në Mal të Zi, veçanërisht Fronti Demokratik, strukturat ilegale paralele në veri të Kosovës dhe Kisha Ortodokse Serbe kudo dhe me ndikim të konsiderueshëm në Maqedoninë e Veriut. Pra, rënia e Bashkimit Sovjetik prodhoi një oktapod të madh me qendër Federatën Ruse, ndërsa shkatërrimi i Jugosllavisë solli një katërkëmbësh të vogël, pasi ka gjysmën e tentakulave dhe është më i vogël se oktapodi mëmë. Dhe kjo e vërtetë, historike dhe kulturore, doli në pah si kurrë më parë, pikërisht pas pushtimit rus dhe agresionit ushtarak në Ukrainë, kështu që nuk është se ne kuptuam diçka të re apo mësuam diçka të re, por ajo që ishte aty u bë e ditur për të gjithë. ndërsa shkatërrimi i Jugosllavisë solli një katërkëmbësh të vogël, pasi ka gjysmën e tentakulave dhe është më i vogël se oktapodi mëmë. Dhe kjo e vërtetë, historike dhe kulturore, doli në pah si kurrë më parë, pikërisht pas pushtimit rus dhe agresionit ushtarak në Ukrainë, kështu që nuk është se ne kuptuam diçka të re apo mësuam diçka të re, por ajo që ishte aty u bë e ditur për të gjithë. ndërsa shkatërrimi i Jugosllavisë solli një katërkëmbësh të vogël, pasi ka gjysmën e tentakulave dhe është më i vogël se oktapodi mëmë. Dhe kjo e vërtetë, historike dhe kulturore, doli në pah si kurrë më parë, pikërisht pas pushtimit rus dhe agresionit ushtarak në Ukrainë, kështu që nuk është se ne kuptuam diçka të re apo mësuam diçka të re, por ajo që ishte aty u bë e ditur për të gjithë.
The Geopost: Kryeministër, të gjithë menduan se Serbia, pas agresionit rus në Ukrainë dhe kësaj lufte të vazhdueshme, do të pozicionohet në favor të Perëndimit, pra do t’i kthente shpinën Rusisë. Ku është Serbia sot, a ka gjasa të ndodhë kjo?
KURTI: Më kujtohet shumë mirë marsi i kaluar kur ne në Kosovë na thanë, të lutem, kurseje Serbinë, Beogradin, presidentin nga retorika e kritikave të ashpra, sepse pas 3 prillit, kur do të mbahen zgjedhjet në Serbi, ata do të ndryshojnë orientimin dhe do të drejtohet tërësisht në drejtim të perëndimit. Nuk ndodhi, ndaj duhet të nxjerrim disa mësime, pritshmëritë që kanë ekzistuar për presidentin aktual nga pala perëndimore nuk janë realizuar, kush do ta kishte menduar kur ndodhi pushtimi ushtarak i Rusisë në Ukrainë, ka qenë 1 vit e 4 muaj dhe ende Serbia mbetet i vetmi vend në Evropë që nuk vendos sanksione ndaj Rusisë, përkundrazi, vitin e kaluar, në shtator në margjinat e samitit të Kombeve të Bashkuara, Ministri i Punëve të Jashtme të Serbisë (në atë kohë ) Selakoviq,
Pra, kur u mbajt Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara si çdo vit në fund të shtatorit, ata përdorën territorin amerikan për një marrëveshje koordinimi ndërmjet Beogradit dhe Moskës. Jo vetëm që nuk e sanksionuan, por përkundrazi. Dhe të mos harrojmë se kishte edhe një tjetër element shumë negativ nga Serbia, dhe ky në fund të vitit të kaluar, emërimi i Aleksandar Vulin, njeriu më prorus i skenës politike në Serbi, në krye të inteligjencës serbe. dhe shërbimi sekret BIA.
Pra, ai që dikur ishte nënkryetar i partisë “Jul”, të cilën e drejtonte gruaja e Millosheviçit, Mira Markoviç, sot drejton shërbimin sekret dhe lavdërohet se ishte shpikës i termit “botë serbe”, pra, marrëveshja me Kremlinin për politikën e jashtme në Nju Jork në shtator dhe më pas në dhjetor, emërimi në krye të BIA-s serbe të Aleksandër Vulin, na kanë treguar qartë se Serbia, jo vetëm që nuk po ndryshon drejtim, por e kundërta po intensifikon aktivitetin dhe funksionimin e saj në drejtimin e vjetër, ku e konsiderojnë Federatën Ruse aleatin dhe partnerin kryesor.
The Geopost: Me këtë Serbi pro-ruse, ku është Kosova me luftën hibride që po ndodh, a ka koordinim rajonal dhe sa duhet të jetë koordinimi rajonal për t’iu kundërvënë kësaj lufte hibride?
KURTI: Gjatë viteve të fundit, si në media, ashtu edhe në politikë, por edhe në botën akademike, është diskutuar shumë për luftën hibride, duke menduar se lufta hibride është zëvendësim i luftës, por pushtimi rus në Ukrainë tregoi se lufta hibride nuk është zëvendësim i luftës, është një fazë përgatitore për luftë dhe varet nga ne se sa me sukses do ta përballojmë luftën hibride që të mos ketë luftë.
Sot, në rajonin e Ballkanit, Sputnik e ka selinë në Beograd. Që nga prilli i vitit 2012, në Nish ekziston e ashtuquajtura “Qendra Humanitare Ruse” me dhjetëra agjentë dhe spiunë, të cilët janë pikërisht bartësit e kësaj lufte hibride.
Pra, lufta hibride në Ballkanin Perëndimor ka qendrën e saj, që është Serbia, përkatësisht Beogradi dhe Nishi. Tani ajo qendër humanitare ruse në Nish nuk po mbyllet dhe përkundër thirrjeve nga perëndimi vazhdon të jetë gjithnjë e më aktive, nga ana tjetër ambasadori rus në Beograd, Aleksander Bocan Harçenko organizon pritje javore për studentët në Beograd, për intelektualët, për gazetarët dhe në këtë mënyrë i mbush me narrativën ruse për gjeopolitikën, për historinë e kështu me radhë, sepse lufta hibride nuk ka të bëjë vetëm me lajmet e rreme, por edhe me historinë e rreme, ndaj duan ta bëjnë atë një rishikimi i historisë me ç’rast interpretimi i së kaluarës bëhet nga ata në mënyrë të veçantë, sepse kalojnë lajmet e rreme,
Ne në Kosovë jemi në komunikim dhe bashkëpunim të ngushtë me partnerët tanë perëndimorë, me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, me Bashkimin Evropian, me Mbretërinë e Bashkuar, veçanërisht me NATO-n, NATO është platforma me të cilën më së shumti bashkëpunojmë dhe pajtohemi për trajtimin e luftës hibride. Por lufta hibride është nisur nga Serbia sepse Serbia është me Rusinë, kështu që lufta hibride nuk është e rastësishme që është nisur nga një vend që i ka dhënë 56% të industrisë së saj të naftës GASPROM-it, 51% të aksioneve të basenit të gazit në. Banatski Dvor në Vojvodinë, që është më i madhi në Evropën Juglindore, ia ka dhënë edhe GASPROM-it, i ka hapur rrugën dhe kanë selitë e tyre përfaqësuese LUKOil, Rosatomi, ROSCOSMOS, VTB Banka, ZberBank e kështu me radhë dhe të mos harrojmë. stërvitjet e përbashkëta ushtarake, ishin vetëm 2 në vitin 2012 ndërmjet Serbisë dhe Rusisë, ndërsa në vitin 2021 ishin 104. Putini është i fiksuar pas Kosovës, dhe ai ka shumë të bëjë me 1999 dhe ndërhyrjen e NATO-s. Ai është jashtëzakonisht i indinjuar që Kosova është shembull i suksesit të ndërhyrjes së NATO-s, i shtetndërtimit demokratik dhe zhvillimit ekonomik, ndërsa është shumë i lumtur që ndërhyrja perëndimore në Afganistan dhe Irak nuk ishte aq e suksesshme. Dhe këtu Kosova bën një kontrast të madh, kështu që ai do të dëshironte që Kosova të dështonte si Iraku dhe Afganistani. Megjithatë, Kosova është një shtet sovran i pavarur dhe gjithnjë e më i fuqishëm, i cili nuk tërhiqet dhe nuk i nënshtrohet Serbisë si regjim klient i Moskës dhe i Kremlinit.
The Geopost: Z. Kryeministër, le t’i kthehemi ngjarjeve të përditshme në veri, ekipi i Geopost ka identifikuar shkrimet, simbolet Z në makinat e policisë dhe të KFOR-it, disa media kanë prezantuar edhe disa anëtarë të grupit ëagner. Në anën tjetër, komandanti i KFOR-it, e mohon praninë e ëagnerit në veri të Kosovës. Cila është pjesa zyrtare e gjithë kësaj?
KURTI: E kam të qartë se Rusia është e interesuar për destabilizimin e Ballkanit dhe për këtë përdor Serbinë. Por nga ana tjetër, Serbia është gjithashtu e gatshme të ngacmojë vazhdimisht fqinjët e saj, herë Bosnje-Hercegovinën, herë Malin e Zi e herë Kosovën, sepse vetëm kështu mund të shmangë vëmendjen nga kriza e brendshme që ka, sepse asnjë komb nuk mund të qëndrojë gjatë pa liri. Qytetarët në Serbi nuk janë të lirë sepse Serbia nuk është një vend demokratik, madje Freedom House thotë se është një regjim hibrid. Për mendimin tim është autokraci e pastër, pra kriza në të cilën ndodhet autokracia, sepse popujt dhe qytetarët duan të jenë të lirë, sigurisht që do të mund të zbutet disa duke shkaktuar probleme në lagje.
Tani, fakti që thotë se duhet të shkaktojë probleme, ne nuk duhet të dorëzohemi vetëm që ata të mos shkaktojnë probleme. Nëse duan të shkaktojnë probleme, ne duhet t’i rezistojmë prirjes së tyre, por jo me kushtin e nënshtrimit tonë. Në këtë aspekt, nuk ka dyshim se edhe Ujqërit e Natës edhe ëagnerët kanë qenë në rajonin e Ballkanit, janë në Serbi dhe kemi të dhëna se kanë qenë në veri të Kosovës gjatë muajit dhjetor dhe tani po mbledhim. të dhënat për ndikimin e tyre eventual në sulmet e 26 dhe 29 majit kundër policëve tanë, ushtarëve të NATO-s dhe gazetarëve. Bëhet fjalë përgjithësisht për njerëz që jo vetëm janë kriminelë që kanë kryer krime, por thonë hapur se do të kryejnë sërish krime. Konkretisht, një nga parullat e brohoritura më 26 maj ishte “Vrit, vrit”.
Këto nuk janë protesta paqësore, djegia e makinave të policisë, këta nuk janë protestues paqësorë. Prandaj, këta persona, këta ekstremistë, 5 prej tyre janë në burg, ndërsa 13 prej tyre i kemi identifikuar. Janë njerëz që adhurojnë edhe Millosheviçin edhe Putinin. Pra, ky adhurim i Millosheviqit dhe Putinit si ideologji, si figura të ideologjisë së tyre, sigurisht që është shumë joshëse për grupet paraushtarake terroriste gjenocidale si ëagner. Ajo që kemi parë në Zveçan, është një lloj milicie fashiste e cila kishte edhe serbë që janë policë në Serbi dhe kanë ardhur të bëjnë rrëmujë në Kosovë.
Ne do t’ia dalim, do të kemi sukses dhe jam shumë optimist për këtë, por duhet të jemi bashkë, të fortë, të palëkundur sepse situata nuk ka qenë kurrë më e qartë, sepse nuk duhet asgjë më shumë dhe asgjë më pak se sundimi i ligjit dhe kushtetutshmëria në rreth 1/6 e territorit të Kosovës që është mbi lumin Ibër.
Kryeministër, le të ndalemi më në fund këtu tek Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Qytetarët e Kosovës me gjasë këto ditë kanë parë një mosmarrëveshje. Kosova është shtet pro-evropian dhe proamerikan, a garanton kryeministri i Kosovës qytetarët se këto marrëdhënie do të zhvillohen në mënyrën më të mirë të mundshme?
KURTI: Jam në komunikim të vazhdueshëm me ambasadorët e QUINT-it në Kosovë dhe sigurisht kur u mor vesh procesi zgjedhor, të cilin e kishim shtyrë për katër muaj në katër komunat e veriut, kur dihej rezultati, kur u bë i ditur betimi, nuk kishim zgjidhje tjetër përveç që kryetarët e komunave të fillonin punën në vendin e tyre të punës. Nëse kryetarët e bashkive do të fillonin punën në shtëpi private, kjo do të ishte një përforcim i strukturave paralele ilegale. Ne nuk mund të bëjmë struktura paralele me strukturat paralele. Pra ishim në një situatë të vështirë, ku nuk kishim një zgjidhje ideale, por megjithatë mendoj se dolëm mirë dhe i jemi shumë mirënjohës për gjithë ndihmën dhe mbështetjen që na kanë dhënë dhe po na japin. Ndonjëherë mund të ketë ndonjë ndryshim në qasje, ndonjëherë mund të ketë ndonjë ndryshim në elementët taktikë, le të themi, e operacioneve që ne kryejmë, dhe për sa i përket vlerave, qëllimeve, interesave, besimeve, vizioneve, nuk kemi absolutisht asnjë ndryshim me Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe Bashkimin Evropian./The Geopost-Limit.al