Nga Artan Fuga
Ta quash polifoninë shqiptare si të ndarë në toske dhe gege është një hap konceptual që e çan në dysh kombin shqiptar!
Ta “lidhësh” kuptimësisht termin “iso” të polifonisë labe me “ison” e muzikës fetare bizantine veç një budalliku shkencor, është edhe një mungesë e plotë e dijes mbi historinë e kulturës dhe artit para dhe pas bizantin, të ngatërrosh dhe bësh mish mash, mash mish, dukuritë artistike fetare dhe dukuritë artistike shekullare, pra laike.
Unë e kuptoj protestën e shoqatës Labëria kur supozon dhe akuzon për një atak kundër identitetit tonë kulturor artistik kombëtar, ndonëse nuk e di se ku e bazojnë, dhe as jam marr me hetime të tilla.
Besoj se do ta sqarojnë opinionin publik mbi këtë çështje!
Unë si akademik distancohem nga ato përkufizime si ky që lidh artin shqiptar me muzikën bizantine, “lidhje” që gjuhësisht në tekst nënkupton se polifonia labe qenka e “lidhur” me Kishën e Bizantit si me një burim parësor rrjedhjeje. Sepse aty nuk thuhet që muzika kishtare bizantine është e lidhur me polifoninë shqiptare!!! Cka do të ishte e kundërta, pra do ta rridhte muzikën bizantine nga polifonia labe, dhe kjo një e pavërtetë si e para!
Nëse ndokush ka nevojë për leksion në semantikë për të parë kuptimin e fjalës “lidhje” dhe “rrjedhje”, në nivelin e vitit të parë universitet, unë jam i gatshëm ta sugjeroj publikisht!
Ndërkaq kultura artistike dhe fetare bizantine edhe ajo është një vlerë gjigande e njerëzimit. Por është përdorur duke e futur keq këtu!
Amatoreske!
Unë distancohem prerazi edhe nga qendrimi i shprehur nga ana e kryesisë të akademisë të shkencave që u deklarua zyrtarisht në dëgjesën e saj në komisionin e edukimit dhe mediave të Kuvendit të Shqipërisë, ku pyetjeve të deputetes Ina Zhupa akademia e shkencave, pa asnjë kompetencë në këtë fushë, iu përgjigj me gojën e një nga drejtuesve të saj aktualë se teksti në fjalë në Unesco, çuar nga Shqipëria, nuk ka asnjë problem dhe nuk është ashtu sikurse kritikohet! (shih linkun e rregjistrimit audiovizual)
Ky është një turp!
Ku polifonia ku Bizanti!!! Edhe një amator e di! Një student i vitit të parë në filozofi nëse nuk e di që polifonia është shumë parabizantine, edhe pa lexuar Eskilin, Sofokliun, Sokratin, etj., meriton notë pakaluese në provim.
Eshtë e “lidhur” – thotë. T’ja plasësh gazit!!! Po polifonia po të jetë me “të lidhura” është e lidhur edhe me gurmazin e këngëtarëve, me rrymat e ajrit që e kalojnë tingullimin te veshët tanë, e lidhur me strukturën e fytit, me çfarë të duash, me zoqtë, shiun, fijet e barit, me ndonjë gllënjkë raki mani, me gjithçka. Ku e gjete kulturën muzikore bizantine ta lidhësh? Pse nuk e lidhe me koret e murgjëve katolikë? A me ç’të duash a derëbardhë!!!
Puna është se shoqata Labëria, kaq e adhurueshme në ndjeshmërinë e vet, tregoi krizën e rëndë të asaj të ashtuquajture “shkencë” mbi polifoninë, sikurse ka një krizë në albanologji, pavarësisht se në ankesën e saj nuk u ishte drejtuar “veshëve” që duhen për ta bërë të dëgjohet zëri i komunitetit! U drejtua atje ku është krijuar problemi.
Unë di të them atë që vazhdoj të them prej vitesh: Nuk është rastësi!
Por, thënë kjo prit anatemimet! Mirësetëvinë!/Limit.al
