Korridore të gdhendura në shkëmb, statuja masive kripe, dhoma të mëdha nëntokësore të dekoruara dhe të ndriçuara.
Jemi në Poloni, në minierat e kripës Wieliczka.
Është një botë mbresëlënëse nëntokësore, që zgjerohet nën këtë qytet jo shumë larg Krakovit: rreth 245 kilometra tunele dhe pothuajse 2500 dhoma, që arrijnë thellësinë 327 metra.
Vetëm 2% e këtij labirinti magjepsës të kripës shkëmbore, mund të vizitohet sot, siç kanë bërë të ftuarit e shquar në të kaluarën, Koperniku, Gëte dhe Vojtila, përpara se të bëheshin Papa Gjon Pali II.
Ari i bardhë i Wieliczka: një histori shekullore
Ekzistenca e ujit të kripur në zonën e Wieliczka ishte e njohur gjatë periudhës së neolitit, por vetëm rreth shekullit të XII-XIII, kur burimet sipërfaqësore u thanë, filluan gërmimet dhe u zbulua se nëntoka ishte shumë e pasur me kripë.
‘Ari’ i bardhë i çmuar u nxor nga shkëmbi për më shumë se shtatë shekuj, duke e bërë Wieliczka një nga minierat më të vjetra të kripës në botë, siç na informon “Lonely Planet”.
Aktiviteti minerar nga shkëmbi u ndal në vitin 1996. Sot kripa merret ende, por vetëm duke u filtruar nga ujërat nëntokësore, edhe nëse njëqind minatorë vazhdojnë të punojnë nën tokë, kryesisht duke u marrë me mirëmbajtjen dhe sigurinë.
Pavarësisht ndalimit të prodhimit masiv, minierat e lashta janë vend i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s që nga viti 1978.
Si të vizitoni minierat Wieliczka
Ju e lini dritën e diellit pas jush dhe pothuajse menjëherë filloni të zbrisni katërqind shkallët prej druri, me një hap të rregullt dhe me kokën ulur, në një thellësi prej 64 metrash.
Muret janë me gurë gri të kripur dhe galeritë shpesh mbështeten nga skela të rregullta prej druri, të cilat minatorët i lyen të bardhë me një përzierje uji të kripur dhe kalciumit për të reflektuar më mirë dritën nga pishtarët.
Të martohesh nëntokë? Në Wieliczka mundeni
Dhoma Michałowice është dhoma më e madhe në brendësi të minierës, shkallët e gjata të së cilës në fillim të shekullit XIX ishin rruga e hyrjes për mysafirët.
Dhoma e Stanisław Staszic është 36 metra e lartë, ndërsa Fortymbark dikur përdorej si stallë për kuajt.
Megjithatë, një nga atraksionet kryesore është kapela e Shën Kinga, 101 metra e thellë, e ndërtuar në vitin 1896. Në kishë (e cila është 54 metra e gjatë, 18 e gjerë dhe 12 e lartë) ndodhet një altar i bërë nga Józef Markowski.
Atje gjenden vepra të ndryshme arti, duke përfshirë një basoreliev të Darkës së Fundit të Leonardo da Vinçit, të nënshkruar nga skulptori Antoni Wyrobek.
Këtu dhe në zona të tjera të minierës, ndonjëherë organizohen evente, pritje dhe madje edhe dasma.
Fjetje në minierat e kripës
Në miniera ka dyqane suveniresh, një bar dhe një restorant, por ata që kërkojnë një përvojë më gjithëpërfshirëse, mund të mendojnë të kalojnë një natë në thellësitë e Wieliczka, duke rezervuar një natë në zonat e “hotelit nëntokësor”.
Temperatura konstante prej 12,9-14,5 °C dhe lagështia e qëndrueshme (rreth 60-75%), e bëjnë mjedisin veçanërisht të shëndetshëm për rrugët e frymëmarrjes, falë edhe ajrit të pastër dhe pa alergjen.
Me pak fjalë, gjumi i një nate në shpellat e kripës mund të jetë veçanërisht i dobishëm, si dhe një aventurë e rrallë.
