Porta e Ferrit, siç quhet ky atraksion, në fakt nuk është aspak e natyrshme
Sipërfaqja prej rreth 350.000 kilometra katrorë është e zënë nga shkretëtira e Karakumit.
Shtrihet nga Deti Kaspik deri në rrëzë të Pamiras, domethënë nga Amu-Darya deri në kreshtën e Kopet Dag në Turkmenistan.
Emri i shkretëtirës në përkthim të lirë është rëra e zezë. Supozohet se origjina rrjedh nga fakti se shumica e atyre që tentuan ta kalonin, përfunduan atje, pikërisht për shkak të kushteve të vështira të shkretëtirës.
Ajo që e bën edhe më specifike shkretëtirën është kanali i Karakumit. Furnizohet me ujë nga Amu Darya, dhe më pas e “mbart” atë gati një mijë kilometra në shkretëtirë.
Edhe pse pothuajse nuk ka ujë sipërfaqësor, është interesant fakti se në këtë shkretëtirë ka sasi të konsiderueshme të ujërave nëntokësorë.
Klima e ashpër e shkretëtirës
Karakteristikat klimatike që karakterizojnë shkretëtirën e Karakumit janë shumë të ashpra. Gjatë verës, temperaturat mund të arrijnë deri në 50 gradë Celsius. Shpesh ndodh që toka të nxehet deri në një temperaturë deri në 80 gradë.
Në të kundërt, gjatë dimrit, temperaturat mund të bien deri në 30 gradë nën zero.
Nuk ka pothuajse fare reshje. Disa prej tyre janë më shpesh në periudhën ndërmjet nëntorit dhe prillit.
Në shkretëtirën Karakum, përveç insekteve, gjarpërinjve dhe hardhucave, mund të shihni lloje të ndryshme brejtësish, si dhe ujqër, gazela dhe dhelpra. Është interesante të përmendet se gjatë pranverës shumë pjesë të shkretëtirës mbulohen me bar dhe lule dhe se në pjesët e saj ka kullota për dele dhe deve.
Atraksion i shkretëtirës së Karakumit
I vetmi vend në botë ku mund të shihni një vrimë të djegur rreth 70 metra të gjerë është në Turkmenistan. Më saktësisht, pranë fshatit të shkretë Darvaza, ku jetojnë rreth 350 banorë, bie në sy “Atlas Obscura”.
Origjina e Portës së Ferrit, siç quhet kjo tërheqje, në fakt nuk është aspak e natyrshme. Gjegjësisht, në vitin 1971, Bashkimi Sovjetik kreu hulumtime në atë zonë, kur u zbulua një depozitë nëntokësore e gazit natyror.
Kur u bë ai zbulim i pabesueshëm, pati edhe një rrjedhje gazi natyror, për shkak të dëmtimit gjatë hulumtimit, i cili rrezikonte të kthehej në një fatkeqësi mjedisore.
Shkencëtarët besonin se situata do të qetësohej nëse i vinin zjarrin vrimës. Më saktësisht, ata ishin të mendimit se gazi do të pushonte së djeguri pas disa javësh.
Megjithatë, kjo nuk ndodhi, kështu që gazi digjet edhe sot. Dhe ajo pjesë e shkretëtirës së Karakumit është një nga atraksionet më të rëndësishme të të gjithë vendit, e cila tërheq shumë aventurierë nga e gjithë bota. /Telegrafi – Limit.al