Ballina Enciklopedi Planeti Tokë

Planeti Tokë

Toka nuk është sferike. Diametri që bashkon polet është 12.714 kilometra, ndërsa ai që kalon përmes ekuatorit është 12.756 kilometra.

Toka vijon të “rritet”. Çdo 10 vjet ajo zmadhohet me 7 milimetra. Mendohet se kjo vjen si pasojë e shkrirjes së akujve.

Kur është formuar 4.6 milion vite më parë, një ditë natë tokësore ishte 6 ora. 620 milion vite më parë ajo ishte 21.9 orë dhe aktualisht ajo vijon të zgjatet me 1.7 milisekonda çdo 100 vjet.

Pangea është quajtur pllaka tektonike që në llimet e Tokës përbënte një kontinent të vetëm që më pas duke u ndarë lejoi krijimin e kontinenteve. Ka mendime se ky proces është ciklik dhe përsëritet çdo 250 milion vite, ndaj në të ardhmen e largët mund të kemi edhe një herë një superkontinent.

Gjatë erës së fundit glaciale të 1 miliard viteve të fundit, temperatura e Tokës zbriti në -50 gradë dhe ujërat ngrinë deri në Ekuator.

Zona me klimën më të thatë është shkretëtira e Atacama-s në Kili ku deri në vitin 1972, kishte 400 vjet pa rënë shi.

Fusha gravitacionale që ushtron Toka është e ndryshme në vende të ndryshme. Kjo si pasojë e ekzistencës së maleve dhe ultësirave. NASA është duke punuar për të krijuar një hartë të detajuar të kësaj fushe.

Niveli i detrave ka lëvizur gjithmonë. 18 vjet më parë ai u ul me 120 metra për shkak të ngrirjes së ujërave, por ka pasur edhe intervale kur niveli është ngritur deri në +70 më shumë se atje ku ndodhet sot.

Mendohet që pas konsumit të hidrogjenit në Diell, ky do të shndërrohet në një trup gjigand 100 herë më i madh se është sot dhe 2 mijë herë më i shndritshëm. Gjithsesi, kjo do të ndodhë pas rreth 5 miliard vitesh