Raporti i Bankës Botërore: Shqipëria ka nivelin më të lartë të moszhvillimit normal fizik të fëmijëve në rang global si pasojë e kequshqyerjes

Shqipëria ka prevalencë të lartë të fëmijëve që kanë zhvillim të mangët fizik, sidomos në peshë dhe në gjatësi në grupin e vendeve me të ardhura të mesme të larta, sipas një raporti të Bankës Botërore të publikuar së fundmi mbi Indikatorët e Zhvillimit të Qëndrueshëm Global.

Raporti vëren se 7% e fëmijëve meshkuj të moshës nën 5 vjeç gjatë periudhës 2005-2015 ishin me zhvillim të mangët fizik si pasojë e kequshqyerjes, teksa vajzat janë më pak të ekspozuara (5%) sipas të dhënave të Bankës. Shqipëria renditet e para në grup për numrin më të madh të fëmijëve meshkuj që janë nën zhvillimin që kërkon mosha nga kushtet jo të mira të jetesës.

Por nga të dhënat e grafikut më poshtë shihet se Shqipëria ka nivelin më të lartë të moszhvillimit normal fizik të fëmijëve në rang global. Treguesi është më i lartë se edhe në vende të tilla afrikane si Nepali, Gambia, Comorris dhe Erietria që, sipas Bankës, po rrisin fëmijët meshkuj më të shëndetshëm se Shqipëria.

Një studim i brendshëm i Institutit të Shëndetit Publik ka gjetur se vetëm një në dy fëmijë të moshës 11,13 dhe 15 vjeç konsumon fruta çdo ditë, dhe një në tre fëmijë konsumon fruta më shumë se një herë në ditë. Një në tre fëmijë konsumon perime çdo ditë, dhe një në katër fëmijë konsumon perime më shumë se një herë në ditë. Vajzat konsumojnë më shumë fruta dhe perime krahasuar me djemtë. Vajzat konsumojnë më shumë ëmbëlsira, ndërsa djemtë më shumë pije që përmbajnë sheqer.

Një dietë e balancuar gjatë fëmijërisë dhe adoleshencës është thelbësore për një shëndet të mirë, veçanërisht, pasi zakonet e të ngrënit të formuara gjatë kësaj periudhe zakonisht ndiqen edhe gjatë moshës adulte, duke ndikuar në rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve të rënda kronik.

Në vitin 2008, për herë të parë, u hartuan rekomandimet për ushqyerjen e shëndetshme në Shqipëri, ku përfshihen edhe rekomandimet ushqimore për fëmijët e moshave 6-12 vjeç, dhe atyre të moshave 13 -18 vjeç. Plani Kombëtar i Veprimit për Ushqimin dhe Ushqyerjen (PKUU) viti 2013 – 2020, u hartua në kuadrin e Programit të Përbashkët të Ushqyerjes, i zbatuar nga Ministria e Shëndetësisë dhe Ministria e Bujqësisë, me mbështetjen e OBSH-së, UNICEF-it dhe FAO-s, dhe i financuar nga Fondi Spanjoll i Arritjes së Objektivave të Mijëvjeçarit.

Qëllimi i PKUU është arritja e përfitimeve në shëndetin e popullatës, nëpërmjet rritjes së numrit të individëve që ushqehen me një dietë të ekuilibruar, rritjes së numrit të individëve që ruajnë një peshë trupore të shëndetshme dhe rritjes së numrit të individëve me akses për ushqim të mjaftueshëm, të sigurt dhe të ushqyeshëm. Në shkollat shtetërore shqiptare nuk aplikohet dhënia e drekës, edhe pse ka përpjekje serioze dhe po advokohet për ofrimin në shkollat publike të ushqimeve të shëndetshme nëpërmjet mensave. Rëndësia e një diete të shëndetshme ka qenë në qendër të një numri nismash gjatë promocionit shëndetësor në shkolla.