Punonjësit me një pagë mesatare në Europë paguanin rreth nj të tretën e pagave të tyre në taksa në vitin 2022, sipas Institutit Ndërkombëtar të Taksave.
Barra tatimore në të gjithë Europën ndryshon ndjeshëm, me punëtorët në Europën Perëndimore dhe vendet më të zhvilluara që paguajnë shumë më shumë.
Danimarka (55.9%), Austria (55%), Portugalia (53%), Suedia (52.3%) dhe Belgjika (50%) janë disa nga vendet me normat më të larta të tatimit mbi të ardhurat personale.
Nga ana tjetër, Rumania (10%), Bullgaria (10%), Bosnjë-Hercegovina (10%), Kosova (10%) dhe Maqedonia e Veriut (10%) janë vendet europiane me taksat më të ulëta. Në Shqipëri kjo normë është në masën 23%.
Për vendet e Europës Lindore dhe Juglindore si Rumania, Bullgaria dhe Bosnja dhe Hercegovina, të cilat ende po zhvillojnë infrastrukturën dhe ekonomitë e tyre, taksat më të ulëta janë një mënyrë për të tërhequr investimet e huaja dhe me shpresën për ti mbajtur ato.
Këto vende shpesh ofrojnë kosto më të lira të punës dhe prodhimit, lehtësime tatimore dhe një pasuri tregjesh dhe mundësish të pashfrytëzuara. Jo vetëm kaq, por ato gjithashtu shpesh mund të ofrojnë një standard më të mirë jetese, për shkak se kostoja e jetesës është dukshëm më e lirë se shumica e vendeve të Europës Perëndimore.
Gjithashtu Europa Jugore dhe Lindore ka gjithashtu disa nga ekonomitë me rritje më të shpejtë, me Bullgarinë, Maqedoninë e Veriut, Rumaninë dhe Qipron që shihen të gjitha si pikat e ardhshme të rritjes për disa kompani dhe industri.
Megjithatë, muajt e fundit, vende si Rumania janë përpjekur të rrisin taksat për punonjësit në sektorin e IT. Qeveria po përpiqet gjithashtu të heqë përjashtimet nga pagesat e sigurimeve shëndetësore për punonjësit e sektorit të ndërtimit, ushqimit dhe bujqësisë, me qëllim rritjen e të ardhurave nga taksat.
Pagat më të larta a kompensojnë barrën e lartë tatimore?
Në disa raste, pagat mesatare në vendet me taksa më të larta si Danimarka dhe Austria janë gjithashtu më të larta, gjë që ka bërë një rrugë të gjatë në zbutjen e një pjese të presionit financiar.
Sipas Eurostat, paga mesatare në Danimarkë në vitin 2022 ishte rreth 62,972,33 euro, ndërsa në Austri, 68,690,65 euro.
Kjo ishte për shkak të negociatave më të hapura të pagave, për shembull, për shkak të modelit të punës me fleksibilitet të Danimarkës, si dhe një theks më të madh në arsim dhe të mësuarit gjatë karrierës. Disa vende gjithashtu përjetojnë më shumë kërkesë në sektorë me pagesë të lartë si financa, banka, ligji dhe mjekësia.
A mundet avancimi i inflacionit të komplikojë barrën tatimore?
Inflacioni është gjithashtu një faktor tjetër që mund t’i bëjë barrët tatimore potencialisht të rënda. Kjo është veçanërisht e vërtetë pas luftës Rusi-Ukrainë që ka parë rritje të çmimeve të energjisë dhe ushqimeve gjatë viteve të fundit. Ndikim të mëtejshëm ka pasur edhe lufta Izrael-Hamas.
Nëse kjo tendencë vazhdon, rritja e çmimeve të konsumit do të ushtrojë gjithnjë e më shumë presion mbi portofolin e njerëzve, duke bërë që taksat e larta të ndihen edhe më të rënda.