SERBI– Gjithnjë e më shumë pacientë përjetojnë goditje në tru. Sot, është një nga shkaqet kryesore të vdekjeve dhe paaftësisë në Serbi. Të dhënat e fundit të Institutit për Shëndet Publik të Serbisë tregojnë se më shumë se 25.000 njerëz përjetojnë goditje në tru çdo vit. Ajo që i shqetëson veçanërisht mjekët është se kufiri i moshës po zhvendoset vazhdimisht dhe se tashmë ka gjithnjë e më shumë të rinj në mesin e pacientëve.
Neurologët thonë se mund të lidhet me Covid-in, ku virusi shkakton ndryshime në enët e gjakut dhe formimin e mpiksjes së gjakut që mund të bllokojë enët e gjakut në tru. Përveç kësaj, shkaku mund të jetë presioni i gjakut i patrajtuar, por edhe një tendencë e lindur për të formuar mpiksje gjaku.
Drejtoresha e spitalit special “Sveti Sava”, doktoresha Mirjana Vukiçeviç, thotë se kanë vërejtur se goditjet në tru janë më të shpeshta tek të rinjtë dhe se te pacientë të tillë kanë vërejtur nivele të larta të markerëve inflamatorë në gjak që mund të lidhen ndaj virusit korona.
“Çdo vit pranojmë dhe trajtojmë në spital rreth 5000 pacientë me goditje në tru. Pothuajse nuk ka pacient që të mos ketë pësuar ndonjë formë të infeksionit Covid. Ajo që dihet me siguri është se Covid rrit rrezikun për goditje në të gjitha grupmoshat. Kemi vërejtur se goditja në tru është më e shpeshtë tek të rinjtë, se në gjakun e pacientëve kemi shënues të lartë të inflamacionit që mund t’i lidhim me koronën”, tha Vukiçeviç.
Në një intervistë për ‘Euronews Albania’ ajo tha se virusi shkakton një goditje nga inflamacioni i një ene gjaku, çrregullimi i koagulimit të gjakut dhe formimi i mpiksjes së gjakut.
“Është ende thelbësore të dëgjojmë trupin tonë, të njohim simptomat sepse një goditje në tru mund të trajtohet me sukses nëse shkojmë në spital në kohë”, tha ajo.
Si të dalloni një goditje në tru
Njohja e simptomave në kohë mund të shpëtojë jetën e dikujt. Goditjet e rënda, të cilat ndodhin për shkak të bllokimit të një ene të madhe gjaku në tru, po bëhen më të zakonshme sot. Në situata të tilla, ka një dëmtim të madh të trurit, i cili çon në vdekshmëri të lartë dhe invaliditet të rëndë.
Parandalimi i goditjes në tru është i mundur, dhe në fakt i referohet trajtimit të sëmundjeve që çojnë në këtë gjendje të rëndë. Kjo i referohet, para së gjithash, trajtimit të presionit të lartë të gjakut. Rreth 95 për qind e pacientëve të trajtuar në Spitalin Sveti Sava kanë tension të lartë të gjakut dhe vetëm 20 për qind trajtohen për të.
Simptomat kryesore që tregojnë një goditje në tru janë ndjesi shpimi gjilpërash në një pjesë të trupit, ndryshimi i të folurit, dobësia e një krahu ose këmbës dhe një ecje e paqëndrueshme tek pacienti. Ju duhet t’i kushtoni vëmendje të gjitha këtyre shenjave dhe të kontaktoni mjekun tuaj për ndihmë.
Neurologia Gorica Gjokiç thotë se numri i shtuar i goditjeve në tru mund të lidhet me epideminë e virusit korona, por edhe se nuk i kushtohet vëmendje e mjaftueshme trombofilive kongjenitale.
“Trombofilitë kongjenitale janë një tendencë për formimin e mpiksjes së gjakut. Ato përbëjnë deri në 20 për qind të popullsisë së botës, mund të përcaktohen në bazë të analizave gjenetike që bëhen sot në Institutin e Transfuzionit të Gjakut dhe në laboratorë të tjerë gjenetikë. Prandaj, deri në 20 për qind e popullsisë së përgjithshme mund të ketë një variant të trombofilisë kongjenitale”, tha Gjokiç për Euronews Serbia.
Goditja në tru dhe Covid
Ai shpjegon se një tjetër faktor për shfaqjen e goditjeve në tru është edhe Covid, sepse është një virus që shkakton sëmundje sistemike.
“Është një virus që shkakton një sëmundje sistemike dhe shkakton një ndryshim në murin e enëve të gjakut që automatikisht e bën enën e gjakut më të ndjeshme ndaj formimit të trombit. Në mënyrë që të formohet një tromb, duhet të bashkohen disa gjëra – që të ketë një ndryshim në murin e enëve të gjakut, i cili mund të shkaktojë Covid, dhe gjithashtu mund të ndodhë kur dikush ka hipertension, pastaj një ndryshim në përbërjen e gjakut (diabet, yndyrna të larta) dhe ndryshime në rrjedhën e gjakut”, shpjegoi ajo.
Ajo shpjegon se ndryshimet në qarkullimin e gjakut mund të jenë për shkak të ndryshimeve në valvulën mitrale, ndryshimeve në enët e gjakut karotide, ndryshimeve në valvulën e aortës.
“Kur epidemia e koronavirusit ishte në kulmin e saj, ne kërkuam që çdo i ri që kishte pësuar infarkt të testohej për Covid, sepse ekzistonte dyshimi i bazuar se kishte pasur goditje në tru ose sulm në zemër gjatë Covid. Kjo më vonë doli se të jetë e vërtetë”, tha ajo. Djokiç./Limit.al