Mbetjet e një akullnaje janë gjetur pranë ekuatorit marsian, duke sugjeruar se një formë uji mund të ekzistojë ende në një rajon të planetit të kuq, ku njerëzit mund të zbresin një ditë.
Masa e akullit nuk është më aty, por shkencëtarët vunë re mbetje rrëfyese midis depozitave të tjera minerale pranë rajonit ekuatorial të Marsit. Depozitat atje zakonisht përmbajnë kripëra sulfate me ngjyrë të çelur.
Kur shkencëtarët hodhën një vështrim më të afërt, ata njohën tiparet e një akullnaje, duke përfshirë kreshtat e quajtura moraine – mbeturina të depozituara ose të shtyra nga një akullnajë në lëvizje. Ekipi hulumtues zbuloi gjithashtu fusha të çara, ose hapje të thella në formë pyke që formohen brenda akullnajave.
Ky zbulim u bë publik ditën e djeshme në Konferencën e 54-të të Shkencës Hënore dhe Planetare në The Woodlands, Teksas.
“Ajo që kemi gjetur nuk është akulli, por një depozitë kripe me tiparet morfologjike të detajuara të një akullnaje. Ajo që ne mendojmë se ka ndodhur është se kripa u formua në majë të një akullnaje duke ruajtur formën e akullit poshtë, deri në detaje si fushat e çara dhe brezat e morenës”, tha në një deklaratë autori kryesor i studimit Dr. Pascal Lee, një shkencëtar i lartë planetar me Institutin SETI dhe Institutin Mars.
Studiuesit besojnë se akullnaja ishte 6 kilometra e gjatë dhe rreth 4 kilometra e gjerë, me një lartësi midis 1.3 deri në 1.7 kilometra.
Aktiviteti vullkanik krijon një shtresë mbrojtëse
Shkencëtarët kanë një ide se si u krijuan gjurmët e akullnajës, bazuar në dëshmitë e materialit vullkanik në rajon. Kur përzierjet e hirit vullkanik, llavës dhe qelqit vullkanik të quajtur shtuf reagojnë me ujin, mund të formohet një shtresë kripe e fortë dhe me kore.
“Ky rajon i Marsit ka një histori të aktivitetit vullkanik. Kur disa nga materialet vullkanike bien në kontakt me akullin e akullnajave, ndodhin reaksionet kimike në kufirin midis të dyjave duke formuar një shtresë të ngurtësuar kripërash sulfate”, tha bashkautori i studimit Sourabh Shubham. College Park, në një deklaratë.
Akull gjeologjikisht i ri sipërfaqësor pranë ekuatorit
Materiali vullkanik ka të ngjarë të gërryhet me kalimin e kohës, duke zbuluar shtresën e kripur që kapi një gjurmë të akullnajës dhe veçorive të tij dalluese, tha bashkautori i studimit John Schutt, një gjeolog në Institutin Mars dhe një udhëzues në fushën e akullit në Arktik dhe Antarktidë.
Marsi ka një atmosferë të hollë, e cila lejon që shkëmbinjtë hapësinorë të përplasen rregullisht me sipërfaqen e planetit. Por tiparet e holla dhe të hollësishme të akullnajës mbeten ende kryesisht të patrazuara në depozitën e kripës, gjë që i bën studiuesit të besojnë se është relativisht “i ri”.
Autorët e studimit thanë se ata mendojnë se akullnaja ka ekzistuar gjatë periudhës gjeologjike të Marsit Amazonian, e cila filloi 2.9 miliardë vjet më parë dhe mbetet në vazhdim.