Gjermania do të votojë me 26 shtator për të zgjedhur një udhëheqës të ri pas 16 vitesh drejtimi të vendit nga Kancelarja Angela Merkel. Siç njofton korrespondenti i Zërit të Amerikës Henry Ridgwell nga Berlini, pasardhësi i saj do të përballet me një sërë sfidash të menjëhershme gjeopolitike, që nga forcimi i Kinës e deri tek balancimi i marrëdhënieve transatlantike.
Në portin gjerman të Hamburgut kalojnë më shumë se 8.5 milionë kontenierë çdo vit. Pothuajse një e treta shkojnë e vijnë nga Kina, katër herë më shumë se ato me Shtetet e Bashkuara, që renditet e dyta.
Pekini e ka vëmendjen tek kjo pjesë kritike e infrastrukturës gjermane. Firma shtetërore kineze e transportit COSCO dëshrion të blejë një të tretën e aksioneve të këtij porti.
Pronarët e portit dhe kryebashkiaku e mbështesin marrëveshjen, duke thënë se është jetike për rritjen e Hamburgut. Por kritikët thonë se Gjermania duhet të jetë e matur. Jürgen Hard, deputet i Partisë Kristiandemokrate, i tha Zërit të Amerikës se Gjermania duhet të tregohet e kujdesshme.
“Në Kinë, planet e biznesit nuk janë kryesisht arsyeja për të bërë biznes, por janë vendimet politike të Partisë Komuniste. Prandaj, ne duhet të shikojmë me shumë kujdes një marrëveshje të tillë. Unë do të preferoja të kem një shkëmbim aksionesh midis portit të Hamburgut dhe ndoshta portit të Shangait”.
Por Kina nuk lejon që kompanitë e huaja të zotërojnë infrastrukturën e saj. Dilema gjeopolitike e Gjermanisë i bën jehonë asaj të Hamburgut. A është Kina një shtet mik apo armik?
Vitet e fundit janë rritur tensionet ndaj Pekinit lidhur me trajtimin e popullsisë myslimane ujgure, shtypjen e të drejtave demokratike në Hong Kong dhe zgjerimin ushtarak në Detin e Kinës Jugore.
Analistja Liana Fix thotë për Zërin e Amerikë se Gjermania ndodhet në mes të këtyre problemeve.
“Evropa dhe Bashkimi Evropian janë të pavendosura se cilën rrugë të ndjekin. Nga njëra anë, ata ndiejnë presionin nga Shtetet e Bashkuara. Nga ana tjetër, ka edhe interesa ekonomike veçanërisht për shtetet anëtare që janë shumë të varura nga tregtia me Kinën”.
Sipas një sondazhi të fundit, udhëheqja gjermane mund të jetë e shkëputur nga prirja e popullsisë, thotë për Zërin e Amerikës analistja Fix.
“I shtruam pyetjen publikut gjerman se në çfarë mase do të mbështesnin sanksionet ndaj Kinës, madje edhe nëse kjo do të dëmtonte ekonominë e tyre, për çështjet e të drejtave të njeriut, për shkeljet e të drejtave të njeriut. Shumica e gjermanëve thanë se do të mbështesnin sanksionet kundër Kinës”.
Po ashtu, edhe kur flitet për Rusinë, Gjermania e gjen veten mes Lindjes dhe Perëndimit. Pavarësisht agresionit ushtarak rus ndaj Ukrainës në vitin 2014, Kancelarja Angela Merkel vazhdoi me planet për ndërtimin e gazsjellësit Nord Stream 2, që përfundoi këtë muaj.
Tubacioni do të transportojë gaz rus direkt në Gjermani, duke anashkaluar Ukrainën, e cila deri tani ka përfituar nga tarifat fitimprurëse të tranzitit. Kohët e fundit presidenti i Ukrainës lëshoi një paralajmërim të hapur.
“Unë besoj se (Nord Stream 2) është një armë. Besoj se është e gabuar që të mos konstatohet, se kjo është një armë e rrezikshme, jo vetëm për Ukrainën, por për të gjithë Evropën.”
Uashingtoni gjithashtu e kundërshtoi tubacionin dhe ka vendosur sanksione ndaj kompanive të përfshira ruse.
“Kundërshtimi i fortë amerikan bëri që gjermanët të ngrinin disa pikëpyetje, si për shembull pse Shtetet e Bashkuara po përfshiheshin në poltikën gjermane të energjisë?”, thotë për Zërin e Amerikës analistja Fix.
Trajtimi i çështjeve globale nuk do të jetë i lehtë për kancelarin e ardhshëm gjerman, thotë për Zërin e Amerikës analisti Gero Neugebauer.
“Shumica e njerëzve e shohin se Gjermania aktualisht është në një situatë krize. Globalizimi. Lufta në Afganistan. Konflikti në Evropë. Pyetja se çfarë ndikimi ka globalizimi tek vendet e punës, migracioni dhe ndryshimet klimatike. Pasardhësi i Merkelit do të ketë përvojë të kufizuar ndërkombëtare ose nuk do të ketë fare”.
Kancelarja Merkel ishte për kompromis dhe dialog. Por si do t’i balancojë pasardhësi i saj përpjekjet e Gjermanisë për begati me rivalitetet e konkurences globale? Bota do të ndjekë nga afër ndërsa ekonomia më e madhe e Evropës po përgatitet për një epokë të re.