Ballina Aktualitet Fëmijë binjakë, po lindin tani më shumë se kurrë/ Mjekët shpjegojnë arsyet

Fëmijë binjakë, po lindin tani më shumë se kurrë/ Mjekët shpjegojnë arsyet

 

Numri i binjakëve në botë është më i larti që ka qenë ndonjëherë, kryesisht për shkak të përdorimit në rritje të IVF (fekondimi in-vitro) dhe më shumë njerëzve që i fillojnë familjet e tyre më vonë se më parë.

Shkalla globale e lindjeve binjake është rritur me një të tretën që nga vitet 1980, nga 9 për 1000 lindje në 12 për 1000. Christiaan Monden në Universitetin e Oksfordit dhe kolegët e tij gjeneruan shifrat duke mbledhur të dhëna ekzistuese nga 165 vende nga viti 1980 në vitin 2015. Binjakët gjithashtu kanë më shumë të ngjarë të mbijetojnë tani, falë përparimeve mjekësore dhe perfeksionimit të teknikave në klinika.

“Normat janë më të larta se ato që kanë qenë për 50 vjet,” thotë Monden. “Kjo ka të ngjarë të jetë shifra më e lartë e të gjitha kohërave.”

Pjesa më e madhe e rritjes ka qenë në binjakët vëllazërorë ose jo-identikë, të cilët zhvillohen nga vezë të veçanta. Shkalla e binjakëve identikë, e shkaktuar nga ndarja e një embrioni në dy në ditët e para pas fekondimit, ka qëndruar pothuajse e njëjtë.

Përdorimi në rritje i trajtimeve të pjellorisë është ndoshta faktori më i madh që qëndron pas lindjes së binjakëve në vendet me të ardhura të larta dhe të mesme. Gratë mund të marrin hormone për të stimuluar prodhimin e vezëve, gjë që mund të çojë në çlirimin e tyre dy vezë në të njëjtën kohë.

Gjithashtu, klinikat IVF mund të transferojnë dy, tre ose më shumë embrione në mitër njëkohësisht, për të rritur shanset që të paktën një të mbijetojë. Kjo mund të çojë në shtatzëni të binjakëve, trinjakëve ose edhe një numri më të lartë të foshnjave.

Për shkak se foshnjat në shtatzëni të këtij lloji kanë rreziqe më të mëdha shëndetësore, të tilla si lindja e parakohshme dhe nënpesha, shumë udhëzime nga rregullatorët, të tilla si ato në Mbretërinë e Bashkuar, tani thonë që klinikat e pjellorisë duhet të synojnë të transferojnë vetëm një embrion në secilin cikël të shtatëzënisë. Kjo mund të nënkuptojë që shkalla e lindjeve binjake tani do të fillojë të bjerë.

Faktorë të tjerë që kontribuojnë në rritjen e lindjeve binjake gjatë tre dekadave të fundit përfshijnë gratë që nuk i lindin fëmijët në moshë shumë të re, në vendet me të ardhura të mesme dhe të larta. Gratë më të mëdha në moshë kanë më shumë të ngjarë të lëshojnë dy vezë në të njëjtën kohë.

Ka pasur gjithashtu një rritje të popullsisë në Afrikë, e cila prej kohësh ka një normë relativisht të lartë të lindjeve binjake jo-identike. Për shembull në vitet 1980, niveli i lindjeve binjake në Afrikën nën-Sahariane ishte rreth dyfishi i asaj në Mbretërinë e Bashkuar.

“Shkalla më e lartë në Afrikë mendohet të jetë për shkak të faktorëve të panjohur gjenetikë”, shprehet Monden.