Tragjedia Shqiptare ka krijuar dhimbje, por edhe panik ne mbare qytetaret Shqiptare. Por mbi dhimbjen dhe panikun jane humanizmi dhe solidariteti mbare Shqiptare kryq e terthore kufijve politik ne mbare Ballkanin dhe ne diaspore qe po ngrihen me permasa te jashtezakonshme dhe shpejtesi te papare.
Humanizmi dhe solidariteti per Shqiperine dhe shqiptaret ne keto dite tragjike po vijne edhe nga popujt e qeverise fqinje, nga popujt dhe qeveri te shteteve Evropiane dhe te ShBA. Keto momente po deshmojne se Shqiperia dhe shqiptaret nuk jane vetem. Ato jane pjese e nje bote te qyteteruar te karakterizuar nga humaniteti dhe solidariteti.
Situata aktuale kerkon marrjen e ketyre hapave:
1. Identifikimi sa me i shpejte dhe i sakte i problemeve ne terren. Entet statistikore se bashku me ekspertet lypet te zbresin ne cdo familje dhe meter katror te demtuar. Identifikimi lypet te skanoje gjendjen e popullsise dhe te demit kolateral.
2. Pas identifikimit te problemeve lypet te prioritizohen, ato ne grup-probleme emergjente , pra afatshkurtera; grup-probleme afatmesme, qe lidhen me stabilizimin e perkoheshem te popullsise se demtuar dhe akomodimin e saj; grup-problemet afatgjate, qe kane te bejne me rehabilitimin, restaurimin dhe rindertimin e plote te situates.
3. Kerkohet te formulohet dokumenti strategjik i plote, i cili te parashtroje qellimin, objektivat, prioritetet, afatet, masat e veprimit qe nevojiten te adoptohen nga institucionet politike-berese dhe vendim-marrese.
4. Te alokohet buxheti maksimal shteteror: te mobilizohen burimet njerezore vendose dhe te huaja; te aktivizohen ose te ngrihen nga e para agjensi ad hoc ose edhe te perhershme publike.
5. Te krijohet strukture menaxheriale te tipit kompleks trojke: institucionet publike, komuniteti i biznesit dhe shoqeria civile. Kjo trojke garanton mobilizim burimesh financiare jashte buxhetore, siguron mire-menaxhimin e tyre dhe realizon transparencen e plote dhe te vazhdueshme te financimeve.
6. Bazuar ne identifikimin e problemeve, formulimin e dokumentat strategjik, adoptimin e tij nga organet vendim-marrese, alokimin e buxhetit publik dhe perllogaritjes se kontributeve jo publike, mobilizimin e burimeve njerezore dhe ngritjaes se kapaciteteve institucionale eshte e domosdoshme tu drejtohemi ndihmave nderkombetare me kerkesa konkrete, projekte te pergatitura, me parashikueshmeri financiare, ekspertize, teknike e logjistike. Sigurimi i ndihmes nderkombetare varet kryekeput nga menyra sesi do te perpilohen kerkesat, projektet, perllogaritjet per financa, burime ekspertize, teknike e logjistike.
7. Zbatimi i plote dhe ne kohe i strategjise per rehabilitimin, restaurimin dhe rindertimin e gjithe zonave te demtuara, stabilizimin e njerezve dhe e gjendjes materiale.
8. Kerkohet nje analize e thelle dhe e gjithanshme per politikat zhvillimore te vendit ne plane afatgjate, per parandalimin e minimalizimin e situatave te tilla ne te ardhmen, per te hartuar politika, ligje, kode zhvillimore ndertimore, urbane dhe infrastrukturore, ngritje kapacitetesh njerezore dhe institucionale.
9. Te permiresohet sistemi i informim-komunikimit qe te sigurohet plotesisht dhe ne menyre permanente transparenca e opinionin publik kombetar dhe nderkombetar.
Keto do te ishin disa nga hapat qe sugjerohen te ndermerren nga Qeveria dhe institucionet publike, biznesore dhe shoqeria civile me nivel kombetar dhe atyre nderkombetare qe do perfshihen ne kete strategji.